Σκουπίδια σε ενέργεια (Waste to energy): ένα παράδειγμα προς μίμηση από το Όσλο

Δεκεμβρίου 08, 2013

Σκουπίδια – σε – Eνέργεια (Waste – to – Energy): ένα παράδειγμα προς μίμηση από το Όσλο.

του Σπύρου Σταυρακάκη

Το Όσλο, πρωτεύουσα της Νορβηγίας, έχει πληθυσμό περίπου 600.000 κατοίκους. Στα περίχωρά του υπάρχουν δύο εγκαταστάσεις, στις οποίες απασχολούνται 170 εργαζόμενοι, επεξεργάζονται 410.000 τόνους απορρίμματα το χρόνο. Από αυτά, περίπου 840GWh ενέργειας ανακτάται ως τελεθέρμανση, και περίπου 160KWh ως ηλεκτρικό ρεύμα. Αυτό αντιστοιχεί σε χρήση ενέργειας 84.000 νοικοκυριών (http://www.energigjenvinningsetaten.oslo.kommune.no/)

Περιβάλλον και κλίμα

Δεδομένου ότι ο όγκος των απορρίμματα αυξάνει στον πλανήτη, οι περιβαλλοντικές προκλήσεις που σχετίζονται με τη διαχείριση των αποβλήτων αυξάνονται. Ο πλέον φιλικός στο περιβάλλον τρόπος διαχείρισης των αποβλήτων είναι να ακολουθήσει τις αρχές της ιεράρχηση των απορριμμάτων. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει πρώτα απ’ όλα ελαχιστοποίηση του όγκου των αποβλήτων, κατόπιν την επαναχρησιμοποίησης του μεγαλύτερου μέρος του προϊόντος με την παραγωγή βιοαερίου, που συμμετέχει στη μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO₂), κατόπιν στην ανάκτηση υλικών, όπως απόβλητα τροφίμων, πλαστικό, γυαλί, μέταλλο και χαρτί σε επαναχρησιμοποιήσιμα προϊόντα. Τα καιόμενα εναπομείναντα απορρίμματα μετατρέπονται σε ενέργεια και χρησιμοποιούνται ως τηλε-θέρμανση και ηλεκτρική ενέργεια. Οι στάχτες από την διαδικασία καύσης στέλλονται προς ανάκτηση μετάλλων και τα υπολείμματα ενταφιάζονται.

Με την αύξηση της «διανομής» τηλε-θέρμανσης σε κατοικίες και κτίρια, η χρήση θέρμανσης από καυστήρες πετρελαίου μειώνεται αναλόγως. Το βιοαέριο είναι μία από τις πιο φιλικότερες προς το περιβάλλον επιλογές καυσίμου. Έτσι, η παραγωγή βιο-αερίου θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών CO₂.

Υπολογισμοί δείχνουν ότι η μείωση του CO₂ που βασίζεται στο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων του Όσλο (όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες βελτίωσης του συστήματος) θα φτάνει περίπου σε 22.000 τόνους ανά έτος, που ισοδυναμεί με τις εκπομπές 10.500 αυτοκινήτων (μέσος όρος ετήσιων διανυόμενων χιλιομέτρων περίπου 13.000). Συγκριτικά αναφέρουμε, ότι οι εκπομπές CO₂ σε παγκόσμια κλίμακα από τη χρήση ορυκτών καυσίμων φθάνει τους 9.000.000.000 τόνους ετησίως.

Διαχείριση απορριμμάτων και ανάκτηση ενέργειας

α) Σκουπίδια

Οι κάτοικοι συμμετέχουν σε δημοτικό πρόγραμμα ανακύκλωσης, όπου πλαστικά απόβλητα, απορρίμματα τροφίμων και υπολείμματα απορριμμάτων ταξινομούνται σε διαφορετικές διαφορετικών χρωμάτων σακούλες από τα νοικοκυριά.

Η διαλογή των τροφίμων και πλαστικών στην πηγή είναι ένα πρόσθετο μέτρο με τον ήδη υπάρχοντα διαχωρισμό σε χαρτί, γυαλί, και επικίνδυνα απόβλητα.

β) Συλλογή

Η συλλογή και η μεταφορά των οικιακών απορριμμάτων εκτελείται φορτηγά μεταφοράς που χρησιμοποιούν βιοαέριο, συλλέγουν τα απόβλητα τροφίμων, πλαστικά απορρίμματα, υπολείμματα αποβλήτων, και τα μεταφέρουν στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας.

γ) Διαλογή

Τα διαχωρισμένα από τα νοικοκυριά απόβλητα (πλαστικά, τρόφιμα και τα υπόλοιπα απόβλητα) παραλαμβάνονται από το εργοστάσιο, όπου στεγάζεται η μεγαλύτερη εγκατάσταση οπτικής διαλογής στο κόσμο για οικιακά απορρίμματα. Οι έγχρωμες σακούλες που περιέχουν τα τρόφιμα και πλαστικά διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα οικιακά απορρίμματα και στέλλονται για προς ανακύκλωση.

δ) Ανακύκλωση

Από τα απορρίμματα τροφών (πράσινες σακούλες) ανακτάται βιοαέριο και λίπασμα, ενώ από τις πλαστικές συσκευασίες (μπλε σακούλες) ανακτώνται νέα πλαστικά προϊόντα. Το υπολειμματικό απόβλητο μετατρέπεται σε ενέργεια που ανακτάται σε μονάδα αποτέφρωσης. Τα αέρια του κλιβάνου καθαρίζονται επιμελώς σε διάφορα στάδια, πριν την εκπομπή τους στην ατμόσφαιρα. Το νερό από το αέριο του κλιβάνου καθαρίζεται σε ξεχωριστή εγκατάσταση καθαρισμού νερού, πριν αποφορτιστεί τελικώς στο τοπικό σύστημα υπονόμων. Οι στάχτες από τη διαδικασία αποτέφρωσης φέρονται προς ανάκτηση μετάλλων και κατόπιν αποτίθενται σε χώρο υγειονομικής ταφής.

ε) Ενέργεια και βιολογικά προϊόντα

Η θερμότητα από τη διαδικασία αποτέφρωσης θερμαίνει το νερό που παραδίδεται στο σύστημα τηλεθέρμανσης του Όσλο. Το νερό μεταφέρεται με σωλήνες από τις εγκαταστάσεις στους χρήστες του Όσλο. Κατόπιν μεταφέρεται πάλι πίσω για αναθέρμανση και ξανα-αποστέλλεται μέσω του δίκτυο τηλεθέρμανσης. Η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται από τουρμπίνες που κινούνται από τους υδρατμούς, καθώς και την καύση του μεθανίου (το μεθάνιο δημιουργείται μέσω βιολογικών διαδικασιών αποσύνθεσης των παλαιών αποβλήτων. Είναι ένα αέριο που αυξάνει το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Όταν το μεθάνιο αποτεφρώνονται, αφαιρείται από τον κύκλο της φύσης, και ταυτόχρονα εκμεταλλεύεται το φυσικό αέριο για την παραγωγή καυσίμου).

Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται καλύπτει τις ανάγκες των σχολείων του Όσλο. Το βιοαέριο χρησιμοποιείται ως καύσιμο (δημοτικά λεωφορεία), και είναι και μια κλιματικά ουδέτερη μορφή ενέργειας. Το CO₂ που παράγεται από την καύση βιοαερίου, είναι ήδη ένα μέρος του φυσικού κύκλου. Η αντικατάσταση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου ντίζελ από το βιοαέριο μειώνει την προσθήκη CO₂ στην ατμόσφαιρα. Εκτός αυτού, το βιοαέριο έχει θετική τοπικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, επειδή μειώνει την εκπομπή σωματιδίων σκόνης και οξειδίων του αζώτου (NO_x).

Τα βιολογικά λιπάσματα παρέχουν χρήσιμα θρεπτικά συστατικά για τις καλλιέργειες.

Συγκριτικά στοιχεία

Όσλο: 840GWh ενέργειας ανακτάται ως τελεθέρμανση, και περίπου 160KWh ως ηλεκτρικό ρεύμα.

Μονάδα 9 του ΑΗΣ Αγ. Γεωργίου: 487GWh

Μονάδα 8 του ΑΗΣ Αγ. Γεωργίου: 756GWh

Δήμοι	Πληθυσμός
Πειραιάς	165.000
Νίκαια – Αγ. Ιωάννης Ρέντης	105.000
Κερατσίνι – Δραπετσώνα	91.000
Αιγάλεω	70.000
Κορυδαλλός	65.000
Πέραμα	25.000
ΣΥΝΟΛΟ	526.000

Όσλο	600.000